لزوم شناخت اندیشه‌ها و جریان‌های فکری

 معرفی کتاب «درباره‌ی عصر روشنگری و جهان‌بینی آن»

به طور کلی می‌توان گفت به سبب روابطی که انسان‌ها با یکدیگر دارند سرنوشت آنان کاملاً به هم گره خورده است. از این‌رو هیچ ملتی نمی‌تواند بدون شناخت پیشینه‌ی فکری و اجتماعی سایر ملل، هویت خود را بازشناسد و راه درست زندگی اجتماعی را بیابد. بر همین اساس است که در قرون اخیر دنیای غرب توانسته است با ابزار فلسفه‌های الحادی و علوم سکولار و به پشتوانه‌ی اقتصاد، قدرت رسانه‌ای و نظامی‌گری لجام گسیخته، اغلب ساحت‌های فکری، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی جهان را به تصرف خود در آورد.
اما از آغاز مواجهه‌ی دنیای شرق و جهان اسلام با مظاهر جدید تمدن، به موازات حرکت ملت‌ها برای رهایی از قید استعمار، اصحاب اندیشه و تدین رویکردهای متفاوتی برای سامان دادن به تعامل با غرب مطرح کرده‌اند.
کتاب «درباره‌ی عصر روشنگری و جهان‌بینی آن» به چگونگی ظهور عصر معروف به «روشنگری» در غرب و جهان‌بینی حاکم در آن عصر و مختصات آرای روشنفکران مشهورتر آن عصر می‌پردازد.
این کتاب در سه فصل تدوین شده است. فصل اول عصر روشنگری و غرب مدرن را مورد تحلیل و بازشناسی قرار می‌دهد و در آن، ذات غرب مدرن را که شامل اومانیسم و مدرنیته است، به چالش کشانده و غرب را در دوران‌های تطور تاریخی مدرن مورد ارزیابی قرار می‌دهد و همچنین روشنگری‌های مفیدی را در این زمینه برای مخاطب ارائه می‌کند.

فصل دوم کتاب با عنوان مختصات عصر روشنگری و جهان‌بینی به بیان ویژگی‌های عصر روشنگری می‌پردازد و با برشمردن صفات و ویژگی‌های این عصر، وجوه آن را هر چه بیشتر مورد بررسی قرار می‌دهد و فصل سوم کتاب هم درباره‌ی برخی روشنفکران عصر روشنگری توضیح می‌دهد. در این فصل نویسنده به اجمال کانون‌های روشنگری انگلستان و اسکاتلند، آمریکا، فرانسه و آلمان را نام برده و ویژگی‌های هر کدام را بر می‌شمارد.
کتاب حاضر که از مجموع کتاب‌های «بازخوانی فرهنگ و اندیشه‌ی مدرن» است در زیر مجموعه‌ی «اندیشه‌ها و جریان‌های فکری» به رشته تحریر درآمده و انتشارات سروش در صدد است دو زیر مجموعه‌ی دیگر آن را به نام‌های «اندیشمندان» و «داستان‌نویسان» منتشر کند.
منبع مقاله :
خردنامه همشهری، شماره 138، نوروز 1394